BAYRAMDA ORUÇ TUTULUR MU 2025? | Ramazan Bayramı’nda kaza orucu tutmak mekruh mu, günah mı, haram mı? Diyanet İşleri Başkanlığı’ndan yanıt!

Bayram oruç tutulur mu, sorusu vatandaşların gündeminde yer alıyor. Mübarek Ramazan ayı bu sene 1 Mart’ta başladı ve 29 Mart’ta sona erdi. Ramazanda tutamadıkları oruçları için kaza orucuna niyet edecek olan Müslümanlar Ramazan Bayramı’nda kaza orucu tutmak caiz mi, haram mı? sorusunun cevabına ağırlaştı. Diyanet’te yer alan bilgiye nazaran Ramazan Bayramı, bir ay boyunca Allah için tutulan orucun gerisinden verilen bir “genel iftar ziyafeti” kararındadır ve bu manasından dolayı ona “fıtır bayramı (iftar bayramı)” denilmiştir. Pekala, bayramda oruç tutulur mu? Bayramda kaza orucu tutmak günah mı? İşte, detaylar.

BAYRAM GÜNLERİ ORUÇ TUTULUR MU?

Bayram günleri, oruç tutmanın yasak olduğu günlerin başında gelir. Ramazan Bayramının birinci gününde ve Kurban Bayramının dört gününde oruç tutmak tahrîmen mekruhtur (Mevsılî, el-İhtiyâr, 1/125-126; İbn Âbidîn, Reddü’l-muhtâr, 2/375). Bugünlerde oruç tutmanın güzel karşılanmayıp yasaklanması, bayram günlerinin yeme, içme ve sevinç günleri olmasından dolayıdır. Ramazan Bayramı, bir ay boyunca Allah için tutulan orucun gerisinden verilen bir “genel iftar ziyafeti” kararındadır ve bu manasından dolayı ona “fıtır bayramı (iftar bayramı)” denilmiştir. Ramazan Bayramının birinci günü, bir aylık Ramazan orucunun iftarı manasına gelir. Bu türlü toplu iftar gününde oruçlu olmak, Allah’ın sembolik ziyafetine katılmamak manasına gelir ki, bunun yakışıksız bir davranış olduğu ortadadır. Allah için kurbanların kesildiği Kurban Bayramı günleri de ziyafet günleridir. Hz. Peygamber (s.a.s.), teşrik günlerinin yeme, içme ve Allah’ı anma günleri olduğunu belirtmiştir (Müslim, Sıyâm, 144 [1141]).

KAZA ORUCU NASIL TUTULMALI?

Tutulacak her kaza orucuna, “Üzerimde borç olan birinci orucun kazasına…” diye niyet edilmesi uygun olur. Kazaya kalan oruçların hesaplanması konusunda iki durum kelam konusu olabilir:

a. Kişi mükellef olduğundan beri hiç oruç tutmamış olabilir. Bu durumda ergenlikten itibaren geçen her yıl prestiji ile bir kameri ay hesabı ile —ki, bu yirmi dokuz yahut otuz gündür; ihtiyaten otuz gün tercih edilmesi uygundur— oruçlarını meblağ.

b. Kişi mükellef olduktan sonra birtakım oruçları kazaya bırakmış olabilir. Bu durumda mümkün mertebe tutulmayan oruçların sayısı hesaplanıp gününe gün kaza edilir.

Orucunu mazeretsiz olarak terk eden kimselerin kaza yanında tevbe ve istiğfar etmesi de gerekir.