Son Dakika Haberler Haberiniz Olsun
Related Articles
Endometriozis, her 10 bayandan birinde görülen bir sıhhat sorunu. Bu hastalığa dair regl devrinde yaşanan ağrı en sık rastlanan belirti olarak karşımıza çıkıyor.
Bayan Hastalıkları, Doğum ve Tüp Bebek Uzmanı Prof. Dr. Hale Göksever Çelik, “Endometriozis, kalıtsal bir hastalık. Bilhassa annede bu ağrılar varsa, kız çocuklarında da tıpkı durumun görülmesi mümkün. O nedenle anneler regl periyodu başladıktan sonra kızlarındaki belirtilere dikkat etmeli, şiddetli ağrı durumunda, kesinlikle bir jinekoloğa götürmeliler. Tıpkı vakitte kendi ağrılarını olağan üzere algılayıp, ihmal etmemeliler. Tüm bayanlar için en ideali, her hangi bir şikayetinin olup olmadığına bakmadan yılda bir defa jinekolojik muayeneye gitmeleridir” dedi ve tüm bayanların bilmesi gereken bilgiler verdi.
Derin endometriozise dikkat
Endometriozis, rahim içini döşeyen hücrelerin rahim dışında yumurtalıklar, karın içi zarı, tüpler, idrar kesesi, bağırsaklar, üreterler üzere rastgele bir yere yapışması ile kendini muhakkak eden bir hastalık. Adeta rahim içi hücreler bedende dolaşıyor ve bir organa yapışarak orda bir doku oluşturuyor. Bulunduğu organ ya da bölgeye nazaran farklı problemlere yol açıyor.
Derin endometriozis hastalarından “disüri” ismi verilen işeme yahut “diskezi” ismi verilen dışkılama sırasındaki ağrı, sık rastlanan belirtilerin başında geliyor. Endometriotik odaklar, rahimden idrar kesesi yahut bağırsaklar üzerine giderek yerleşiyor, bu organların yapısını ve işleyişini değiştirerek çeşitli sıhhat sıkıntılarına taban hazırlıyor.
Üreme periyodunda görülüyor
Menopoz periyodunda sıklığı azalmakla birlikte tüm hayat boyunca karşılaşılabilen endometriozis, ekseriyetle 18-45 yaş aralığındaki bayanları gaye alıyor. Üreme çağındaki bayanların yüzde 10-12’sinde görüldüğü varsayım ediliyor. Belirtilerin göz arkası edilmesi, ağrıların adet döngüsünde olağan üzere algılanması ise bu şikayetler nedeniyle doktora başvurulmamasının en değerli nedenlerinin başında geliyor. Hasebiyle uzmanlar, gerçek endometriozis oranın daha yüksek olabileceğine işaret ediyor.
Okula, işe gidemeyecek kadar şiddetli ağrı temel belirti
Temel belirtisi “dismenore” yani çok şiddetli regl ağrısı olan endometrioziste, bayanların menstürasyon periyodunda gündelik hayat akışları sekteye uğruyor; ve bu bayanlar okula yahut işe gidemeyecek duruma gelerek, ağrıyı dindirmek için hastanelerin acil servislerine başvurmak zorunda bile kalabiliyor.
Kasık ağrısı da belirtilerden biri olabilir. Altta yatan endometriozise bağlı olarak adet periyotları dışında da bu bayanlar ağrı deneyimleyebilir. Teşhis için endometriozis konusunda tecrübeli uzman tarafından ayrıntılı jinekolojik muayene ve ultrason incelemesi yapılmalıdır. Yumurtalıklarda yerleşen endometrioma (çikolata kisti) olarak isimlendirdiğimiz endometriozis yahut karın zarı üzerindeki ‘süperfisyel peritoneal endometriozis’ ismini verdiğimiz milimetrik endometriotik odaklar bayanların ömür kalitesini düşüren kronik kasık ağrılarına yol açabilir.
Boşanmalara sebep oluyor
Endometriozisli bayanlarda görülen öbür bir belirti ise “disparoni” olarak isimlendirilen, cinsel alakada yaşanan ağrılar. Bilhassa derin endometriozis odakları olan bayanlar için cinsel bağlantı bir ıstırap halini alıyor; bayanlar bu nedenden ötürü cinsel alakadan kaçınıyor. Yapılan bilimsel çalışmalar endometriozisli bayanlarda yaşanan bu cinsel problemlerin boşanma oranlarını artırdığını ortaya koyuyor.
Anne olmayı engelleyebiliyor
Tedavi sürecinde ağrı kesici ilaçlar ve hormon içeren tedavilerin yanı sıra cerrahi metot ile endometriozis odakları/ kistlerinin çıkarılması yahut ortadan kaldırılması üzere seçenekler bedellendiriliyor. Bilimsel literatürde de kanıtlandığı üzere endometriozisin kendisi de, endometriozis cerrahisi de yumurtalık dokusu üzerinde tahribata, hasebiyle yumurta sayısının ve kalitesinin düşmesine yol açıyor.
Zaten tüm bayanlarda fizyolojik olarak yaş ile azalan yumurtalık rezervi, endometriozisi olan bayanlarda daha süratli tükeniyor. Bu nedenden ötürü, endometriozisi olup yakın gelecekte gebelik planlamayan bayanlara kesinlikle yumurta ya da embriyo dondurmayı öneriyoruz” ihtarında bulunuyor.
