Son Dakika Haberler Haberiniz Olsun
Related Articles
Doğu Afrika ülkesi Sudan’da yaklaşık iki yıl evvel başlayan, ordu ve HDK ortasında askeri ıslahat ve entegrasyon üzere bahislerdeki uyuşmazlıklar sebebiyle başlayan çatışmalar, dün prestijiyle yeni bir periyoda girdi.
Ordu, yaklaşık 2 yıldır HDK’nin denetiminde bulunan Hartum’un büyük kısmını geri almayı başardı.
Sudan Egemenlik Konseyi Başkanı Abdulfettah el-Burhan, dün yaptığı açıklamada, “Başkent Hartum şu an özgür.” dedi.
Ülkedeki çatışmalar nedeniyle yaklaşık 9 milyon kişi ülke içinde yerinden edilirken 3,5 milyon kişi komşu ülkelere geçti.
Altyapı, iktisat, eğitim ve sıhhat üzere alanlarda önemli yıkıma yol açan çatışmalar nedeniyle halk, türlü zorluklarla karşı karşıya kalıyor.
Çatışmaların başladığı Nisan 2023’ten bu yana yaşanan süreç ve askeri gelişmeler derlendi.
13 Nisan 2023:
HDK, ülkenin kuzeyindeki Merevi Havalimanı ve askeri üssüne büyük bir birlik sevk etti. Bu, çatışmaları tetikleyen birinci atak olarak bedellendiriliyor.
Sudan ordusu sözcüsü Nebil Abdullah, Silahlı Kuvvetler Komutanlığının onayı yahut uyumu dışında HDK’nin başkentte ve birtakım kentlerde hareketlilik gösterdiğini ve yayıldığını söyledi.
Abdullah, “HDK’nin bu açılımları ve güçlerini yine konumlandırması, orduya bağlı kuvvetlerin misyon ve çalışma sistemi ile çelişmekte olup, açık bir hukuk ihlalidir. Bunların devamı, bölünme ve tansiyona hatta kaçınılmaz olarak ülkedeki güvenliğin bozulmasına yol açabilecek. Tehlike sinyalini vermeliyiz. Tarihi ve tehlikeli bir dönemeçten geçiyoruz.” dedi.
HDK ise Kuzey eyaletindeki Merevi kentinde düşmanca hareketler yürüttüğü ve savaş hareketliliği olduğu istikametindeki savları yalanlayarak bu haberleri “yanıltıcı ve yanlış” olarak nitelendirdi.
15 Nisan 2023:
Hartum’un Erkevit Mahallesi’ndeki Spor Kenti, Ordu Genel Komutanlığı, Cumhurbaşkanlığı Sarayı, devlet televizyonu ve Egemenlik Konseyi Başkanı Abdulfettah el-Burhan’ın ikametgahının bulunduğu bölgelerde silah sesleri yükseldi.
Yerel saatle 09.00 üzere başlayan şiddetli silah seslerinin akabinde başkentte ağır duman yükseldiği görüldü. Hartum Havalimanı etrafında de ağır hareketlilik oldu ve çatışma sesleri işitildi.
HDK, ordunun Hartum’daki karargahlarına kapsamlı akın düzenlediğini duyurdu.
Sudan ordusu, HDK’nin devlet ve ulusal güvenlik için tehdit oluşturan “isyancı güce” dönüştüğünü bildirdi.
Orduya ilişkin savaş jetleri, Hartum’daki HDK’ye ilişkin birtakım noktaları bombalamaya başladı. HDK, uçaksavarlarla jetlere karşılık verdi.
Çatışmaların birinci aylarında ordu savunma durumundayken HDK saldırıyor ve yeni bölgeleri ele geçiriyordu.
Hartum’da başlayan çatışmalarda, birinci günlerde HDK süratle ilerleyerek kentteki geniş alanları ele geçirdi.
11 Mayıs 2023:
ABD ve Suudi Arabistan’ın arabuluculuğuyla Cidde’de yürütülen müzakereler sonucu Sudan’da ordu ile HDK ortasında çatışmaların durdurulması için “Cidde Bildirgesi” imzalandı.
19 Mayıs 2023:
Egemenlik Konseyi Başkanı Burhan, Egemenlik Konseyindeki yardımcısı ve 15 Nisan’dan beri çatıştıkları HDK Kumandanı Muhammed Hamdan Dagalu’yu azlederek yerine Kurul üyesi Malik Agar’ı getirdi.
1 Haziran 2023:
ABD ve Suudi Arabistan, Sudan Silahlı Kuvvetleri ve HDK tarafından ilan edilen ateşkes ihlallerinin sonucu olarak Sudan’da ateşkes için arabuluculuk yaptığı görüşmeleri askıya aldığını açıkladı.
6 Eylül 2023:
Egemenlik Konseyi Başkanı Burhan, HDK’nin feshedilmesine yönelik kararname çıkardı.
26 Ekim 2023:
Ülkenin batısına yönelen HDK, 26 Ekim 2023’te Güney Darfur eyaletinin merkezi Nyala’yı denetim altına aldı.
31 Ekim 2023:
HDK, Orta Darfur eyaletinin merkezi Zalince’ye girdi.
4 Kasım 2023:
5 eyaletten oluşan Darfur Bölgesinin 3’üncüsü olan Batı Darfur eyaletine giren HDK, eyaletin merkezi Cuneyne’yi aldı.
20 Kasım 2023:
HDK, Doğu Darfur eyaletinin merkezi ed-Dueyn’i ele geçirdi.
18 Aralık 2023:
HDK, ülkenin orta bölümlerindeki Cezira eyaletinin merkezi Vad Medeni’de bulunan ordu komutanlığını ele geçirdi.
12 Mart 2024:
Sudan ordusu, yaklaşık 11 aydır HDK’nin denetiminde bulunan Hartum’un Umdurman bölgesindeki ulusal radyo ve televizyon binasını ele geçirdiğini duyurdu.
13 Nisan 2024:
Darfur Bölgesi Başkanı Mini Arko Minawi, HDK’nin, Kuzey Darfur eyaletinin merkezi Faşir’i ele geçirmek için kuşattığını söyledi.
Faşir o günden bu yana hala kuşatma altında.
29 Haziran 2024:
HDK, ülkenin güneydoğusundaki Sinnar eyaletinin merkezi Sinca’nın denetimini aldı.
2 Ağustos 2024:
Sudan ordusu, HDK’nin ülkenin güneydoğusunda yer alan Mavi Nil eyaletine saldırısını püskürttüğünü açıkladı.
26 Eylül 2024:
Sudan ordusu, Hartum’un batısında yer alan Umdurman bölgesinde denetimini pekiştirdikten sonra kara operasyonu başlattı.
Ordu güçleri, Umdurman’dan Beyaz Nil Köprüsü üzerinden Hartum’un merkezine ve Halfaya Köprüsü üzerinden Bahri bölgesine geçmeyi başardı.
23 Kasım 2024:
Ordu, Sinnar eyaletinin merkezi Sinca’nın denetimini tekrar sağladı.
11 Ocak:
Güneyden kuzeye hakikat ilerleyen ordu, ülkenin tahıl ambarı olarak nitelendirilen Cezira eyaletinin merkezi Vad Medeni’yi de geri aldı.
24 Ocak:
Hartum’da ilerlemesini sürdüren ordu ve saflarında çatışan lokal ögeler, 24 Ocak’ta kentin kuzeyindeki Bahri bölgesindeki Sinyal Kolordusu Karargahı üzerindeki kuşatmayı kaldırmayı başardı.
Karargah ile Ordu Genel Komutanlığı ortasındaki Mavi Nil Köprüsü’nü de alan orduya bağlı kuvvetler, bu sayede Ordu Genel Komutanlığı üzerindeki 21 ay süren kuşatmayı da bir taraftan kırmış oldu.
30 Ocak:
Ordu, Kuzey Kurdufan eyaletindeki Um Ravaba kentinin denetimini sağladığını bildirdi.
17 Şubat:
Sudan ordusu, Kuzey Kurdufan eyaletinin er-Rahad kentini de aldı.
18 Şubat:
HDK ve ona takviye veren siyasi güçler, Sudan hükümetine “paralel bir hükümet” kurmak için Kenya’nın başşehri Nairobi’de toplandı.
23 Şubat:
Ordu güçleri, Beyaz Nil eyaletinin el-Kuteyna kentinin denetimini sağladı.
Ordu, HDK’nin Kuzey Kurdufan eyaletinin merkezi El-Ubeyd’e yaptığı kuşatmayı kırdı.
21 Mart:
Sudan ordusu, Hartum’daki Cumhurbaşkanlığı Sarayı’nın denetimini sağladı.
26 Mart:
Sudan Egemenlik Konseyi Başkanı Abdulfettah el-Burhan, “Başkent Hartum şu an özgür.” dedi.
